Bevorderen van inclusief onderwijs: dé weg naar gelijke kansen

leestijd: 2 minuten

Wat kan jij doen als leidinggevende om inclusie te bevorderen binnen je school? Inclusief onderwijs draagt bij aan een samenleving waarin iedereen meetelt. Het biedt leerlingen met verschillende behoeften de mogelijkheid om samen te leren en ontwikkelen in een veilige en ondersteunende omgeving. Neem als leidinggevende het voortouw in het creëren van een schoolomgeving waarin inclusie en gelijke kansen centraal staan. 

Wereldwijs

Inclusief onderwijs, van belang op iedere school

Inclusief onderwijs is een fundamentele benadering die gelijke kansen biedt aan alle leerlingen, ongeacht hun achtergrond, vaardigheden of leerbehoeften. In een inclusieve leeromgeving wordt elk kind ondersteund in zijn of haar unieke leerproces, zodat niemand achterblijft. Dit vraagt om een gezamenlijke inspanning van scholen, docenten en ouders. 

Luistertip: Tjipcast ‘Van individueel naar inclusief onderwijs’. 

Uit onderzoek van Rijksoverheid blijkt dat leerlingen zonder extra ondersteuningsbehoefte beter presteren op inclusieve scholen. Ook blijkt dat inclusief onderwijs een positief effect heeft op de cognitieve ontwikkeling van leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften. Daarbovenop zijn er aanwijzingen dat inclusief onderwijs bijdraagt aan sociale inclusie.  

Tip: Gebruik de ‘Praktijkkaart: Welbevinden en gelijke kansen’ van Trimbos als instrument om effectief in te zetten op gelijke kansen binnen jouw school. 

Suggesties voor stappen richting inclusief onderwijs

  • Inclusie visie 

Een gedeelde visie op inclusie is van betekenis voor de hele school. Dit begint bij jou als leidinggevende. Zet inclusie centraal in het schoolbeleid en communiceer deze visie duidelijk naar het team, ouders en leerlingen. Gebruik hierbij bijvoorbeeld de handreiking ‘Samenwerken voor inclusief onderwijs‘. 

  • Professionalisering van leraren 

Docenten spelen een sleutelrol in het succes van inclusief onderwijs. Door nascholing kunnen zij hun vaardigheden in het omgaan met inclusie en diversiteit vergroten. Voorbeelden van passend scholingen zijn: 

  • De Haagse Hogeschool heeft een gratis online cursus ontworpen voor onderwijsprofessionals over inclusie in het onderwijs.  
  • All-In Foundation biedt diverse maatwerk workshops over inclusie en sociale veiligheid op scholen aan.  
  • Kennisplatform inclusief samenleven biedt een leergang inclusief onderwijs aan. 
  • Ondersteunende onderwijsprofessionals 

Samenwerking met interne begeleiders, zorgcoördinatoren en externen zoals orthopedagogen versterkt de ondersteuning voor leerlingen. Het opzetten van multidisciplinaire ondersteuningsteams kan helpen bij het realiseren van inclusief onderwijs. Het Steunpunt Passend Onderwijs Biedt richtlijnen voor dergelijke samenwerkingen. 

  • Differentiëren kun je leren 

Differentiatie is een essentieel onderdeel van inclusief onderwijs. Het onderwijs wordt hiermee afgestemd op de verschillende behoeften en niveaus van leerlingen. Cursussen zoals ‘Differentiëren is te leren’ van CPS kunnen leraren helpen met differentiëren. 

  • Ouderbetrokkenheid 

Ouders zijn belangrijke partners in het leerproces van hun kind. Zorg voor regelmatige communicatie en betrek ouders actief bij het opstellen van ontwikkelplannen. Cedin heeft een training ontwikkeld voor onderwijsprofessionals om meer te leren over communiceren met ouders.  

Leestip: Meer lezen over inclusie in het onderwijs? Mogelijk is het boek ‘Van individueel naar inclusief onderwijs‘ dan wat voor jou?    

Inclusief onderwijs is een investering in een rechtvaardige en gelijke (onderwijs) toekomst. Door te werken aan een gezamenlijke visie, het professionaliseren van je medewerkers en het versterken van ondersteuning in de klas, kunnen scholen een inclusieve leeromgeving creëren. Met de juiste scholing, samenwerking en toewijding wordt de weg naar gelijke kansen voor alle leerlingen vrij gemaakt. 

Wat is eerlijk?

Eddie Denessen, Gerda Geerdink, Mariëtte Lusse en Martine van der Pluijm