Stress op de werkvloer: hoe pak je dit aan?

leestijd: 3 minuten

In het onderwijs is stress een veelvoorkomend verschijnsel op de werkvloer. Niet alleen jij, maar ook je onderwijsteam functioneert beter bij een prettige werkomgeving. Hoe waarborg je een positieve en ondersteunende werkomgeving voor je team?

De toenemende stress gerelateerde klachten in het onderwijs zijn zorgwekkend. Het is van cruciaal belang dat je de oorzaken van stress binnen jouw onderwijsteam tijdig herkent en actief actie onderneemt om deze aan te pakken.

Aardrijkskunde docent Abdel staat bekend om zijn kalme en methodische lesstijl. Zijn aanpak heeft een positieve invloed op zowel leerlingen als collega’s. Dankzij Abdels stressvrije manier van doen creëert hij een rustige en ondersteunende omgeving waar leerlingen zich veilig voelen om vragen te stellen en fouten te maken, wat cruciaal is voor hun ontwikkeling.

Zijn collega’s beschouwen hem als een grote steun. Zijn stressvrije houding werkt aanstekelijk; collega’s voelen zich geïnspireerd om zelf ook stressmanagementtechnieken toe te passen, wat leidt tot een algeheel gemotiveerder en mentaal gezonder team. De communicatie binnen het team verloopt soepel en er is een gevoel van verbinding.

Wat zijn de voordelen van het aanpakken van stress binnen mijn onderwijsteam?

Het aanpakken van stress heeft veel voordelen. Minder uitval van personeel, een sterkere leerling-leraar relatie, innovatiever onderwijs en betere samenwerking. Door stress te verminderen, verlaag je het risico op burn-out en langdurig ziekteverzuim onder jouw personeel. Langdurig ziekteverzuim kost veel geld en tijd, iets wat je wilt vermijden!

Hoe herken ik stresssignalen binnen mijn onderwijsteam?

Let op veranderingen in gedrag, lichamelijke signalen of veranderingen in prestaties. Veranderingen in hoe teamleden met elkaar en met leerlingen omgaan, kunnen wijzen op stress. Dit kan zich uiten in irritatie, terugtrekking of een afname in samenwerking. Let ook op tekenen van vermoeidheid of bijvoorbeeld een daling in de kwaliteit van lesgeven of het missen van deadlines.

Hoe kan ik als leidinggevende het beste reageren op een medewerker die stress ervaart?

Wiskundedocent Pieter, normaliter een enthousiaste en betrokken leraar, is meer in zichzelf gekeerd tijdens de pauzes. Hij komt vaak te laat, is minder goed voorbereid en reageert wat kortaf. Uit bezorgdheid wil je zijn gezondheid met hem bespreken.

Plan een privégesprek met de medewerker, luister actief en identificeer de stressoren. Houd de volgende volgorde aan tijdens het gesprek:

Nodig de medewerker uit voor een gesprek buiten de drukte van de schooluren om. Zorg voor een rustige en vertrouwelijke sfeer.
Vraag hem of haar naar zijn ervaringen en luister zonder te oordelen. Soms is een luisterend oor al een grote steun.
Werk samen om de oorzaken van zijn stress te achterhalen. Is het de werkdruk, persoonlijke problemen, of iets anders?
Stel samen een plan op voor de korte en lange termijn om de stress aan te pakken en spreek af wanneer jullie de voortgang bespreken. Schakel indien nodig een coach in.

Hoe kan ik stress binnen mijn onderwijsteam aanpakken?

Stimuleer een gezonde levensstijl

Dag in, dag uit werkt jouw personeel met toewijding aan de ontwikkeling van hun leerlingen. Daarom is zelfzorg belangrijk. Want wie goed voor zichzelf zorgt, voelt ruimte om ook voor anderen te zorgen. In dit geval: de leerlingen!

Laat je personeel de duurzame inzetbaarheidsuren inzetten!

Hoewel dit vaak terzijde wordt geschoven met het argument dat er geen tijd voor is, hebben jouw medewerkers het nodig om te blijven groeien en geïnspireerd te blijven. Vastlopen in je professionele leven is een risico dat niemand wil lopen. Jij als leidinggevende hebt hier een mooie missie in te vervullen!

Bijvoorbeeld: Anna, een startende leraar, gebruikt haar extra uren om lessen beter voor te bereiden. Ze plant ook tijd in voor een cursus klassenmanagement. Maria, de conciërge, gebruikt haar uren voor een fitnessprogramma gericht op het verbeteren van haar fysieke welzijn. Dit helpt haar om de fysiek veeleisende aspecten van haar werk beter aan te kunnen. Karim, verantwoordelijk voor de roosters, besteedt zijn uren aan een cursus over geavanceerde roostersoftware, om efficiënter en flexibeler te kunnen werken. Peter, een ervaren leraar, gebruikt de tijd voor professionele coaching, gericht op balans tussen werk en privéleven.

Benieuwd hoe je medewerkers deze uren precies mogen inzetten? Voor meer gedetailleerde informatie over de toepassing, zie de specifieke artikelen voor po en vo.

Organiseer reflectieve praktijksessies

Dit bevordert een cultuur van continue verbetering en onderlinge steun. Bied wat reflectietools aan voor jouw personeel, denk aan een reflectiemodel zoals dat van Korthagen, het houden van intervisiebijeenkomsten of simpelweg gewoon even sparren met een collega in de pauzeruimte.

Bied coaching aan of gezondheids- en welzijnsprogramma’s

Soms zijn gesprekken voeren alleen niet genoeg. Zet in dat geval extra ondersteuning in. Denk aan yogalessen of toegang tot goede coaching of een mindfulnesscursus. Zorg voor je personeel!

Het is cruciaal om het welzijn van jouw team te waarborgen. Blijf alert op de stress signalen binnen jouw team en bied waar nodig de juiste ondersteuning. Dit heeft een positief effect op jouw onderwijspraktijk! En vraag jezelf af: hoeveel aandacht besteed ik aan het welzijn van mijn personeel?