Duurzame inzetbaarheid: het fundament voor een sterke onderwijspraktijk

Duurzame inzetbaarheid is tegenwoordig niet meer weg te denken in het onderwijs. Met de huidige uitdagingen in het onderwijs, zoals het groeiende lerarentekort, is het van fundamenteel belang dat scholen aandacht besteden aan het welzijn en de ontwikkeling van hun personeel. Investeren in duurzame inzetbaarheid is investeren in de kwaliteit van onderwijs!

Wat is duurzame inzetbaarheid? Duurzame inzetbaarheid in het onderwijs betekent het vermogen van onderwijsprofessionals om gezond, gemotiveerd en effectief te blijven werken gedurende hun carrière. Het betreft hier leraren die elke dag met plezier en energie voor de klas staan, klaar om te inspireren en te groeien. Als leidinggevende heb je hier een grote rol in! Het draait om het behouden van enthousiasme, passie en motivatie. Dit gaat gepaard met zaken zoals fysieke en mentale gezondheid, maar ook jezelf ontwikkelen, werkgeluk en mobiliteit.

Wat zijn duurzame inzetbaarheidsuren?

Duurzame inzetbaarheidsuren zijn uren die binnen de jaartaak van onderwijsprofessionals zijn opgenomen, specifiek bedoeld om bij te dragen aan hun ontwikkeling en welzijn. Deze uren kunnen worden ingezet voor activiteiten zoals vermindering van lesuren, professionele ontwikkeling, of (in sommige gevallen) extra verlof. Het doel is om leraren in staat te stellen hun werk met plezier, energie, en voldoening te blijven doen. De invulling van deze uren kan variëren tussen po en vo, aangepast aan de specifieke behoeften en uitdagingen van elk onderwijstype. In beide gevallen geldt dat de onderwijsprofessional uiteindelijk zélf bepaalt wat goed is voor zijn of haar duurzame inzetbaarheid.

Bijvoorbeeld: Anna, een startende leraar, gebruikt haar extra uren om lessen beter voor te bereiden. Ze plant ook tijd in voor een cursus klassenmanagement. Maria, de conciërge, gebruikt haar uren voor een fitnessprogramma gericht op het verbeteren van haar fysieke welzijn. Dit helpt haar om de fysiek veeleisende aspecten van haar werk beter aan te kunnen. Karim, verantwoordelijk voor de roosters, besteedt zijn uren aan een cursus over geavanceerde roostersoftware, om efficiënter en flexibeler te kunnen werken. Peter, een ervaren leraar, gebruikt de tijd voor professionele coaching, gericht op balans tussen werk en privéleven. Fatima, coördinator cultuureducatie op een middelbare school, bezoekt andere scholen om te leren over hun culturele programma’s en brengt deze inzichten mee terug naar haar eigen school.

Benieuwd hoe je medewerkers deze uren precies mogen inzetten? Bekijk het hier! Voor meer gedetailleerde informatie over de toepassing, zie de specifieke artikelen voor po en vo.

Wat zijn de voordelen van duurzame inzetbaarheidsuren?

Het inzetten van duurzame inzetbaarheidsuren heeft tal van voordelen voor scholen. Het creëert een positieve werksfeer, verhoogt de loyaliteit van werknemers, vermindert de werkdruk, en draagt bij aan het gezien en gesteund voelen van personeel. Deze factoren leiden niet alleen tot verhoogde motivatie en langer personeelsbehoud, maar ook tot beter onderwijs en hogere tevredenheid onder leerlingen en ouders. In tijden van lerarentekorten is het behoud van personeel van onschatbare waarde.

Duurzame inzetbaarheid is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van leidinggevenden en personeel. Het bevordert een gezonde en productieve werkomgeving, wat essentieel is voor de kwaliteit van het onderwijs en het welzijn van zowel leraren als leerlingen. Laten we als schoolleiders proactief betrokken zijn bij dit proces en samen werken aan een duurzame toekomst voor het onderwijs.

Wat is de rol van mij als leidinggevende?

Als leidinggevende is het uiterst belangrijk om jouw personeel deze uren in te laten zetten. Hoewel dit vaak terzijde wordt geschoven met het argument dat er geen tijd voor is, hebben onderwijsprofessionals het nodig om te blijven groeien en geïnspireerd te blijven. Vastlopen in je professionele leven is een risico dat niemand wil lopen. Jij als leidinggevende hebt hier een mooie missie in te vervullen!

Jij speelt een cruciale rol in het faciliteren van duurzame inzetbaarheidsuren. Besef dat jouw medewerkers recht hebben op het inzetten van deze uren en dat het jouw verantwoordelijkheid is om een eerlijke en transparante verdeling van de uren te waarborgen. Voer dus constructieve gesprekken met medewerkers over hun behoeften en verwachtingen.

Het is aan de medewerkers om met een plan te komen, maar zorg dat je als leidinggevende proactief bent in het aanbieden van mogelijkheden en het erkennen van de individuele wensen. Belangrijk is ook de erkenning dat, hoewel verzoeken geweigerd mogen worden vanwege zwaarwegende redenen, er altijd gezocht moet worden naar alternatieve mogelijkheden.

Schuif ik de werkdruk niet gewoon door naar een andere collega door mijn medewerkers deze uren te laten gebruiken? Een begrijpelijke vraag. Het klopt dat het werk en de taken blijven bestaan, en soms neemt een collega wat extra op zich. Maar, en dit is cruciaal, deze uren gaan over méér dan werk verdelen. Ze zijn essentieel om de passie en motivatie in het onderwijs levend te houden. Als een collega even wat taken overneemt zodat één van jouw leraren tijd heeft voor een inspirerende coaching sessie, leerzame workshop of gewoon een relaxende vrije middag, dan is dat een investering in het hele team. Het resultaat? Een opgefriste, gemotiveerde leraar die met nieuwe energie voor de klas staat. Zo draag je samen bij aan een sterker onderwijsteam en beter onderwijs voor de leerlingen.

Wat zijn de uitdagingen en hoe ga ik daarmee om?

Een van de grootste uitdagingen bij het implementeren van duurzame inzetbaarheidsuren is het omgaan met roosterproblemen en het regelen van vervanging. Dit vraagt om flexibiliteit en creativiteit in het vinden van oplossingen. Het is belangrijk dat leidinggevenden en personeel samenwerken en openstaan voor dialoog om tot werkbare oplossingen te komen.

1. Ga met z’n allen in gesprek: Het lijkt nogal een klus om voor elke medewerker tijd vrij te maken. Maar ga eens met het hele team in gesprek over duurzame inzetbaarheid. Leg uit waarom het belangrijk is en zoek samen naar oplossingen. Je medewerkers zijn vast bereid om af en toe eens een taak of een lesuur over te nemen van een collega!
2. Inventariseer op tijd: Als alle medewerkers last-minute met hun plannen aankomen, wordt het lastig om dat nog allemaal te verwerking in jouw planning of roosters. Begin daarom ruim voor het einde van het schooljaar al met peilen wat de wensen en plannen zijn van jouw medewerkers voor volgend schooljaar. Zo geef je jezelf ruim de tijd om te kunnen schuiven en in gesprek te kunnen met medewerkers om alternatieve oplossingen te vinden.
3. Creatieve oplossingen: Sta open voor creatieve oplossingen zoals het ruilen van taken tussen collega’s, het inzetten van ondersteunend personeel voor bepaalde taken, of het organiseren van studiedagen buiten de reguliere schooltijden.

Dus onderneem nu stappen! Implementeer de duurzame inzetbaarheidsuren en neem het voortouw in het creëren van een positieve werkomgeving, werkdrukverlaging en een verhoogd welzijn van jouw team.